Kaşgarlı Mahmut'un 11. yüzyılda Türk coğrafyasını gezerek derlediği; Türk Milleti, dili ve kültürü için bin yılların ötesinde bir hükümle paha biçilmez bir hazine olarak sonraki nesillere miras kalan eseri Dîvânu Lugâti't-Türk'e aldığı savlar, çeşitli yönleriyle, Türk insanının yeryüzünde var oluşu boyunca edindiği coğrafya, doğa, toplum, dünya ve evren bilgisinin, kendine has algı, kavrayış ve ifâde tarzıyla şekillenmiş kültürel yorumlarını barındıran içerikleri ile Türk idrâk ve belleğinin de bir tür yans